Partnerrelaties in tijden van coronamaatregelen

In samenwerking met Psyned en de Rijksuniversiteit Groningen deed de IBT-Academie onderzoek maar partnerrelaties ten tijde van corona. We vroegen, via een online vragenlijst, mensen of ze vonden dat de relatie met hun partner door de coronamaatregelen van het afgelopen jaar was veranderd en zo ja, op welke manier.  We vroegen dit aan 2 grote groepen (steekproeven) mensen die varieerden in leeftijd tussen de 18 en de 75 jaar. De eerste steekproef bestond uit 1656 mensen met een relatie die de vragenlijst invulden op de website van Psyned, een organisatie die mensen met psychische- en relatieproblemen helpt.  De tweede steekproef bestond uit 136 mensen met een relatie die een student-assistent voor ons verzamelde. De mensen in deze tweede steekproef hadden, gemiddeld genomen, een betere relatie. Dat is ook niet zo vreemd: zij waren op dat moment immers niet op zoek naar hulp.

Het antwoord

45% van de eerste steekproef (de mensen die de website van Psyned hadden bezocht en aangaven een relatief slechte relatie te hebben) geeft aan dat de relatie, door de covid-crisis, is verslechterd. 37% van deze groep geeft aan dat de relatie ongeveer gelijk is gebleven en volgens 18% is de relatie verbeterd. In de tweede steekproef, de groep mensen die gemiddeld genomen veel gelukkiger waren met hun relatie lagen deze cijfers anders. Van deze groep geeft 10% geeft aan dat de relatie is verslechterd, 56% geeft aan dat deze gelijk is gebleven en 33% geeft aan dat de relatie is verbeterd.

Meest verrassend…

Meest verassend vind ik, als psycholoog, dat zoveel mensen aangeven dat hun relatie is verbeterd door de coronamaatregelen en de lockdown. Een beetje tegen intuïtief, de coronamaatregelen zijn toch vooral vervelend, dus hoe wordt je relatie daar nu beter door? Het blijft speculeren, maar ik zie in elk geval 2 mogelijke verklaringen. Als eerste kan het zijn dat, doordat partners meer thuis zijn en samen tijd doorbrengen, ze een sterker gevoel van verbondenheid ervaren. Ten tweede kan het ook zo zijn dat de relatie helemaal niet zo sterk is verbeterd, maar dat mensen dat alleen maar denken. Mensen willen vooral denken dat hun relatie is verbeterd of herinneren zich, van afgelopen jaar, vooral de leuke momenten samen. Dit wordt ook wel een positieve illusie genoemd. Positieve illusies gebruiken mensen  onbewust om tevreden te blijven over hun relatie en het gevoel te houden dat ze geboft hebben met hun partner. Je kan ook stellen dat het er in feite niet zo toe doet of de relatie nu werkelijk is verbeterd of alleen in de beleving van mensen. In beide gevallen valt er iets te vieren.

Wat maakt relaties veerkrachtig?

Interessant is als je kijkt naar wat nu kenmerkend is voor de partners die aangeven dat hun relatie is verbeterd. Immers, dat beide veel thuis zijn is geen garantie voor meer ervaren verbondenheid. Je kan er juist ook extra ergernissen en ruzie door krijgen. Kijken we wat kenmerkend is voor de partners die zeggen dat hun relatie is verbeterd dan zien we het volgende:

• Ze kunnen beter met onderlinge verschillen omgaan. Ze kunnen elkaar beter in elkaars waarde laten en hebben minder kritiek op elkaar. Oftewel, ze kunnen elkaar beter accepteren zoals ze zijn.
• Er zit meer positieve energie in de relatie. Partners hebben het gezelliger samen en zijn aardiger en liefdevoller voor elkaar.
• Ze communiceren beter met elkaar. Ze praten meer met elkaar en op een constructievere manier.

Het zijn geen oorzaken van de, in de ogen van partners, verbeterde relatie. Oorzaak-gevolg relaties kunnen we met ons onderzoeksdesign niet vaststellen, dan heb je een complexer onderzoeksdesign nodig. We kunnen het wel zien als processen die samengaan met het idee van partners dat hun relatie beter is geworden.

Welke lessen vallen er te trekken?

De vraag is natuurlijk wat je kan met deze bevindingen. Ons onderzoek lijkt aan te tonen dat, om partners tevredener te maken met hun relatie, je bovenstaande processen zou kunnen beïnvloeden. Oftewel, in therapie zou je partners kunnen helpen om beter om te gaan met onderlinge verschillen, om de positieve energie in hun relatie terug te brengen en om de onderlinge communicatie te verbeteren. IBCT relatietherapie biedt een uitstekende invalshoek om dat te doen. Als IBCT-relatietherapeut help je cliënten, met hele concrete technieken, elkaar beter accepteren, destructieve communicatiepatronen loslaten, open en constructief praten over dingen die er toe doen en het samen leuker hebben. Wil je dat als (aankomend) relatietherapeut dat leren dan ben je bij de IBT-Academie aan het goede adres. Wij helpen je graag verder met onze training, boeken, en intervisie.

auteur: dr. Pieternel Dijkstra