IBFT gezinstherapie

IBFT is een nieuwe vorm van gezinstherapie. IBFT is bedoeld voor allerlei soorten gezinnen, waaronder gezinnen met twee ouders en 1 of meer kinderen, eenouder gezinnen en samengestelde gezinnen. Uitgangspunt van IBFT is: Accepteer wat je niet kan veranderen en steek je energie in die zaken die zich wél in positieve zin laten veranderen.

De hulpverlening aan gezinnen is vaak sterk oplossingsgericht. Heel begrijpelijk, zeker in crisissituaties. Vaak is er hierdoor echter maar weinig systematisch aandacht voor de relaties tussen gezinsleden. Is hier onvoldoende aandacht voor dan kan het gebeuren dat problemen slechts tijdelijk worden opgelost en/of er al snel nieuwe problemen ontstaan. Veel hulpverleners zijn zich hier wel bewust van maar weten niet goed hoe ze dit aspect van de hulpverlening aan moeten pakken. IBFT vormt dan een uiterst bruikbare en evidence-based aanpak voor gezinsproblemen die helpt om zowel de onderlinge relaties te verbeteren als concrete problemen op te lossen.

Blijvende positieve veranderingen

Om te komen tot blijvend positieve veranderingen inhet gezin, stelt IBFT dat er eerst aandacht moet zijn voor de onderlinge relaties tussen gezinsleden. Immers, als gezinsleden tegenover elkaar staan, en elkaar wantrouwen is het heel lastig om samen nog problemen op te lossen. Gezinsleden moeten eerst op een andere manier met elkaar leren omgaan.

Accepteren voor blijvende positieve veranderingen

Gezinsleden verschillen van elkaar in dingen, ook in dingen die zich slecht laten veranderen. Denk aan verschillen in persoonlijkheid, behoeften en overtuigingen. Is de een bijvoorbeeld netjes, de ander is slordig, wat kan zorgen voor aanhoudende ergernissen. En als ouders kan je school wel belangrijk vinden maar als je kind dat niet vindt, kan je daar eindeloos over ruzie maken met elkaar. Acceptatie houdt in dat gezinsleden de onderlinge verschillen tussen hen niet langer veroordelen maar deze erkennen en respecteren. Ze proberen zich in te leven in elkaar en te begrijpen waarom de ander de dingen anders doet, wil of vindt. Idealiter omarmen ze de verschillen tussen hen als iets wat henzelf en hun onderlinge relaties rijker maakt. Is acceptatie niet haalbaar dan kan worden gewerkt aan tolerantie. Tolerantie houdt in dat je de onderlinge verschillen niet fijn vindt en misschien ook niet zo goed begrijpt maar ze wel kan verdragen zonder er meteen negatief over te doen.

Door acceptatie en tolerantie wordt de strijd die gezinsleden tegen elkaar voeren een halt toegeroepen. Er ontstaat een meer gezamenlijke houding, waardoor het aanpakken van problemen makkelijker wordt. Acceptatie wil overigens niet zeggen dat mensen al het gedrag van hun gezinsleden altijd maar zou hoeven accepteren. Sterker nog, dat is lang niet altijd een goed idee. Gezinsleden kunnen zich heel vervelend gedragen, en bijvoorbeeld verbaal of fysiek gewelddadig zijn naar elkaar toe. Met acceptatie wordt bedoeld dat gezinsleden accepteren wie de ander is, inclusief wat die ander voelt, denkt, wil en vindt, en dus niet per se dat ze het gedrag van de ander ook accepteren.

Effectief veranderen

Naast acceptatie en tolerantie, werken gezinsleden in IBFT ook aan hun communicatieve en probleemoplossende vaardigheden. Goed met elkaar communiceren en systematisch problemen oplossen is in veel gezinnen geen vanzelfsprekendheid. Vaak zitten gezinsleden gevangen in destructieve communicatiepatronen en wordt er gecommuniceerd vanuit impulsen en gekwetste gevoelens. In IBFT leren gezinsleden hoe ze deze communicatiepatronen achter zich kunnen laten, en op respectvolle wijze met elkaar kunnen praten en luisteren. Ze leren daarnaast op methodische wijze omgaan met concrete dagelijkse problemen op het gebied van geld, school, werk, huishouden, familie en ga zo maar door. Deze vaardigheden helpen gezinsleden om zowel problemen die nú spelen als ook toekomstige problemen effectief samen aan te pakken

Sessies

In IBFT doorlopen gezinsleden met de therapeut 4 thema’s. Aan elk thema worden doorgaans 2 sessies gewijd.

Overzicht van de sessies van het IBFT-protocol

Sessie	Thema
1 en 2	Acceptatie
3 en 4	Tolerantie
5 en 6	Verbeteren van de communicatie
7 en 8	Problemen oplossen

Sessie 1 tot en met 4 zijn gericht op het accepteren en tolereren van onderlinge verschillen en het beter omgaan daarmee (grijze deel tabel). Sessie 5 tot en met 8 helpen de situatie van het gezin in positieve zin te veranderen (oranje deel tabel). In de basisopleiding IBFT leer je hoe je als therapeut deze thema’s heel concreet kan vormgeven. Je leert welke concrete technieken en oefeningen je daarvoor kan inzetten. Het protocol voor IBFT wordt op dit moment opgeschreven en getoetst in de praktijk van de gezinshulpverlening. Verwacht wordt dat het definitieve protocol beschikbaar is vanaf februari 2021. In september 2021 zal het dan in boekvorm verschijnen bij uitgeverij Boom (zie verderop deze website).

IBT-Academie